سبد خرید شما خالی است.
مجله زیبایی مهر
علت و راه‌های درمان خشکی مو
خشکی مو چیست؟
مشکل خشکی مو زمانی ایجاد می‌شود که موها رطوبت کافی را دریافت یا حفظ نمی‌کنند. در این حالت، موها درخشندگی خود را از دست می‌دهند و وز و کدر به نظر می‌رسند. خشکی موها در مردان و زنان و در هر سنی ایجاد می‌شود، ولی این مشکل با بالارفتن سن، بیشتر بروز میکند
موها از سه لایه تشکیل شده‌اند. در موهای سالم، چربی طبیعی موجود در لایه بیرونی مو یا کوتیکول به حفاظت از لایه‌های درونی کمک میکند. همچنین این چربی نور را بازتاب می‌دهد و باعث درخشندگی موها می‌شود. درخشندگی مو یکی از نشانه‌های مهم سالم‌بودن موهاست. وقتی موها خشک هستند، لایه بیرونی آنها شکننده و ظاهر موها کدر و ناسالم می‌شود.
علت خشکی موی سر
عوامل زیادی می‌توانند منجر به خشکی موی سر شوند، عواملی مانند شرایط محیطی، عادت‌های مراقبت از مو، وضعیت سلامت جسم و وضعیت رطوبت پوست یا مو.
۱. شرایط محیطی
بعضی از شرایط محیطی که می‌توانند موجب خشکی موها شوند، عبارت‌اند از:
زندگی‌کردن در آب‌وهوای خشک و گرم؛
سپری‌کردن زمان زیاد در برابر نور خورشید یا باد؛
شناکردن مکرر در آب کلردار یا شور.
۲. عادت‌های مراقبت از مو
عادت‌های مراقبت از مویی که اغلب در خشکی موها نقش دارند، عبارت‌اند از:
- شستن بیش از حد موها؛
- کمبودهای تغذیه‌ای؛
- استفاده از شامپو، نرم‌کننده یا مواد حالت‌دهنده موی قوی؛
بهترین شامپو های موجود در بازار ایران از دیدگاه کاربران
- رنگ‌کردن مو یا استفاده از موادشیمیایی روی موها، مانند محصولات حالت‌دهنده موی مبتنی بر الکل، مواد مورداستفاده در فرهای دائمی یا شش‌ماهه و کرم‌های صاف‌کننده مو؛
- خشک‌کردن مکرر موها با سشوار؛
- استفاده از وسایل برقی حالت‌دهنده مو، مانند اتوی مو و فرکننده مو.
۳. وضعیت سلامت جسمانی
در بعضی موارد، علت خشک‌شدن موی سر، وجود یک بیماری و مشکل سلامتی زمینه‌ای است که روی توانایی مو در حفظ رطوبت اثر می‌گذارد. نمونه‌هایی از این مشکلات سلامتی عبارت‌اند از:
- بی‌اشتهایی عصبی (anorexia nervosa): بی اشتهایی عصبی اختلالی در غذاخوردن است که می‌تواند منجر به سوء تغذیه شود. بی‌اشتهایی عصبی علاوه بر خشکی و شکنندگی مو عوارض جدی‌تری نیز دارد.
- کم‌کاری پاراتیروئید (hypoparathyroidism): در این بیماری، غده پاراتیروئید که در گردن قرار دارد، هورمون پاراتیروئید بسیار اندکی تولید میکند که موجب کاهش سطح کلسیم خون می‌شود. کلسیم یکی از مواد مغذی مهم برای سلامت موها و همچنین استخوان‌ها، دندان‌ها و سایر بافت‌های بدن است.
- کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism): در کم کاری تیروئید، غده تیروئید هورمون تیروئید کافی تولید نمی‌کند. خشکی و شکنندگی مو یکی از علائم اولیه این بیماری است.
- سندروم منکس (Menkes syndrome): در افراد مبتلا به سندروم منکس (یک مشکل ژنتیکی نادر) سلول‌ها مس کافی جذب نمی‌کنند. جذب میزان کمی مس در بدن، بر سلامتی موها اثر می‌گذارد و موجب خشکی آنها می‌شود.
۴. وضعیت رطوبت پوست یا مو
شاید موهایتان به این دلیل خشک هستند که پوست سرتان چربی کافی را برای مرطوب‌کردن موها تولید نمی‌کند یا موها نمی‌توانند رطوبت خود را حفظ کنند.
پوست سر رطوبت کافی تولید نمی‌کند
در این حالت، موها چربی طبیعی ندارند. مرطوب و درخشان‌بودن موها به چربی تولید‌شده در ریشه موها بستگی دارد. گاهی ریشه مو چربی کافی تولید نمی‌کند و این مسئله موجب خشکی موها می‌شود و برعکس، اگر ریشه موها بیش از حد چربی تولید کنند، باعث چرب‌شدن موها می‌شوند.
با بالارفتن سن موها به‌طور طبیعی چربی کمتری تولید می‌کنند. ازآنجاکه ریشه موها زیر پوست قرار دارند، خشکی مو با خشکی پوست سر همراه است. خشکی پوست سر باعث پوسته‌شدن و ایجاد شوره سر هم می‌شود.
مو رطوبت خود را حفظ نمی‌کند
هر تار موی سالم لایه محافظی به نام کوتیکول دارد. کوتیکول از موها در برابر گرما و آسیب نور خورشید محافظت میکند. لایه‌های کوتیکول سالم، محکم روی‌هم قرار گرفته‌اند و از خروج رطوبت مو جلوگیری می‌کنند؛ ولی وقتی لایه‌های کوتیکول درست روی‌هم قرار نگیرند، از مو جدا می‌شوند و توانایی کوتیکول در حفظ رطوبت مو کاهش می‌یابد و مقداری از چربی مو خارج می‌شود.
تشخیص علت خشکی موی سر
اگر موهایتان به‌شدت خشک شده‌اند و حتی با تغییر در روند مراقبت از موهایتان بهتر نمی‌شوند، به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند دلیل اصلی و زمینه‌ای خشکی موی سر را تشخیص دهد. همچنین پزشک ممکن است شما را به متخصص پوست و مو ارجاع دهد.
در مراجعه به پزشک، او سؤالاتی مانند موارد زیر را درمورد علائم، روند مراقبت از موها و سبک زندگی شما می‌پرسد:
- چه مدت است که دچار خشکی موی سر شده‌اید؟
- هفته‌ای چند بار موهایتان را می‌شویید؟
- از چه محصولاتی برای موهایتان استفاده می‌کنید؟
- برای حالت‌دادن به موها، از چه ابزاری استفاده می‌کنید؟
- رژیم غذایی معمول شما شامل چه‌چیزهایی است؟
- آیا علائم دیگری نیز دارید؟
احتمالا پزشک موها و پوست‌سرتان را معاینه میکند و در صورت لزوم، یک یا چند آزمایش را برای شما تجویز میکند. برای نمونه، ممکن است که برای بررسی ابتلا به مشکلات و بیماری‌های خاصی مانند کم‌کاری تیروئید یا پاراتیروئید، نمونه‌ای از خون یا ادرار شما بگیرند.
درمان خشکی مو
خشکی موها باعث شکنندگی یا سخت‌شدن حالت‌دادن به موها می‌شود. البته داشتن موهای خشک لزوما به این معنا نیست که مشکل سلامتی بزرگ‌تری دارید یا موهایتان مشکلی دارند. قرارگرفتن در معرض آفتاب، حالت‌دادن موها با حرارت، رطوبت، سیگارکشیدن و عوامل دیگری می‌توانند باعث آسیب‌دیدگی و خشکی موها شوند. خوشبختانه راهکارهایی وجود دارند که می‌توانید از آنها برای رفع خشکی مو استفاده کنید.
۱. کوتاه‌کردن موها
اگر موهایتان خیلی خشک شده‌اند، شاید لازم باشد که آنها را کوتاه کنید. حتی اگر موهایتان خیلی بلند نباشند، خشکی نوک مو و انتهای دوشاخه‌شده آنها می‌تواند مدل‌دادن به موها را دشوار کند و باعث شود که موها خشک یا زبر به نظر برسند.
به آرایشگاه بروید و موهای خشک و زبر خود را کوتاه کنید. سپس از آرایشگرتان بپرسید که آیا توصیه‌ای درمورد نوع و طول موهای شما دارد یا نه. شاید آرایشگر بداند که برای رفع خشکی مو چه باید کرد و روش جدیدی برای درست‌کردن و مدل‌دادن به موهایتان توصیه کند: روشی که از آسیب‌رسیدن به موها جلوگیری کند و در رفع وزی و خشکی مو مؤثر باشد.
۲. مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌ها
برای تغذیه بدن به ویتامین‌های خاصی نیاز داریم. بعضی از ویتامین ها تأثیر مستقیمی بر سلامت موها و ناخن‌ها دارند. ویتامین A، ویتامین C، بیوتین (که گاهی به آن ویتامین H نیز گفته می‌شود) و آهن همگی می‌توانند موجب بهبود سلامت موها شوند.
ازآنجاکه قرص‌های پریناتال ویتامینز (prenatal vitamins) دارای تمام ویتامین‌های بالا هستند، بعضی از افراد از این قرص‌ها فقط برای تأثیرشان روی موها استفاده می‌کنند. امروزه، مصرف مکمل‌های حاوی بیوتین برای بهبود سلامت موها نیز طرف‌داران زیادی دارد. البته در پژوهشی که به‌تازگی انجام شده است، مشخص شد که بیوتین تأثیر قابل‌توجهی در سلامت موها ندارد.
همچنین می‌توانید از مکمل‌های پروتئین دریایی هم استفاده کنید؛ زیرا مشخص شده است که این مکمل‌ها در افزایش سلامت موها مؤثر هستند.
مصرف مکمل‌های مناسب می‌تواند به بازگرداندن درخشندگی موها کمک کند. امگا ۳ یکی از مکمل‌های مفید برای درمان خشکی مو به شمار می‌رود. امگا ۳ اسیدچربی است که برای مرطوب نگه‌داشتن موها مفید است. اگر در روز، یک تا ۳ کپسول ۲۵۰میلی‌گرمی روغن‌بوراگ یا گل‌گاوزبان (borage oil)، روغن بذر کتان یا روغن گل‌مغربی (evening primrose oil) را مصرف کنید، می‌توانید امگا ۳ موردنیاز بدنتان را تأمین کنید.
۳. افزایش مصرف امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان‌ها در رژیم غذایی
پروتئین‌های دریایی از نازک‌شدن موها جلوگیری می‌کنند و باعث درخشانی موها می‌شوند. برای رسیدن به نتایجی مشابه بدون مصرف مکمل‌ها، می‌توانید مقدار پروتئین‌های دریایی رژیم غذایی خود را افزایش دهید. برخی از منابع پروتئین‌های دریایی عبارت‌اند از:
- ماهی سالمون؛
- صدف خوراکی؛
- ماهی خال‌مخالی؛
- ماهی تن؛
- ماهی ساردین.
همه این مواد خوراکی سرشار از پپتیدها و امگا ۳ هستند و می‌توانند موهای شما را درخشان‌تر کنند
برای مبارزه با استرس اکسیداتیو هم می‌توانید آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری مصرف کنید. استرس اکسیداتیو باعث می‌شود که موهایتان پیرتر به نظر برسند. بعضی از موادغذایی سرشار از آنتی اکسیدان عبارت‌اند از:
- گردو؛
- لوبیاقرمز؛
- بلوبِری؛
- کلم بروکلی؛
- گوجه فرنگی.
برای افزایش سلامت موها می‌توانید از چربی‌های سالمی مانند چربی‌های موجود در روغن کانولا استفاده کنید.
۴. هر روز نَشُستن موها
شامپو کثیفی و عرق را از موها پاک میکند، ولی سبوم موها را هم از بین می‌برد. سبوم چربی طبیعی است که نگهداری موها را آسان‌تر میکند و وقتی میزان مناسبی از آن روی موها باشد موها درخشان می‌شوند. البته سبوم بیش از حد هم باعث چرب‌شدن موها می‌شود.
نیازی نیست که هر روز موهای خود را بشویید و سبوم آن را پاک کنید. می‌توانید یک روز در میان یا هفته‌ای دو بار موهایتان را بشویید تا موهای سالم‌تری داشته باشید. اگر نمی‌توانید موهایتان را یک روز در میان بشویید و هر روز باید آنها را بشویید، دست‌کم از شامپوی موهای خشک یا حتی شامپوبچه استفاده کنید؛ زیرا این شامپوها شوینده‌های ملایمی هستند که چربی طبیعی موها را کاملا از بین نمی‌برند. همچنین می‌توانید از شامپوهای ملایم و بدون سولفات و شامپوهای گیاهی استفاده کنید.
برای افزایش درخشندگی و نرمی موها هم می‌توانید از روغن‌های مو یا نرم‌کننده‌های بدون نیاز به آب‌کشی (leave-in conditioner) استفاده کنید.
۵. پوشاندن موها به‌جای استفاده از سشوار
اگر موهایتان پس از شستن، شکننده و حالت‌دادن به آنها سخت می‌شود، شاید به این دلیل است که در طول فرایند خشک‌کردن، رطوبت زیادی را از دست می‌دهند. می‌توانید پس از شستن موها، به‌جای اینکه آنها را در معرض هوا خشک کنید، موهایتان را با روسری یا حوله‌ای بپوشانید.
اگر با موهای خیس می‌خوابید، از روبالشی ابریشمی استفاده کنید تا مانع از نفوذ رطوبت موها به بالش شود. البته خیس نگه‌داشتن موها برای مدت‌زمان طولانی مضر است. در مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۱، آسیب مشاهده‌شده بر اثر خیس نگه‌داشتن طولانی‌مدت موها، با سشوارکشیدن موها برابر بود.
۶. دوش‌گرفتن با دمای پایین‌تر
گاهی دوش‌گرفتن با آب ولرم یا سرد تأثیر زیادی در برطرف كردن خشكی موی سر دارد. آب داغی که از آن برای آب‌کشی بدن خود زیر دوش استفاده می‌کنید، می‌تواند به موها آسیب برساند. دوش آب سرد مزایایی برای سلامتی دارد و رشد سریع‌تر موها نیز یکی از این مزایاست. پس از شستن موها با شامپو و استفاده از نرم‌کننده، یک یا دو دقیقه موهای خود را زیر آبی با دمای پایین‌تر آبکش کنید تا به تار موهایتان جان دوباره‌ای بدهید و پوست‌سرتان را خنک کنید.
۷. پرهیز از حالت‌دادن موها با حرارت
شاید سال‌ها استفاده از حرارت برای فرکردن، صاف‌کردن یا حجم‌دادن به موها، بخشی از برنامه روزانه‌تان بوده است. این عادت می‌تواند علت خشک‌شدن موی سر باشد.
در مطالعه‌ای که بر روی ساقه موها پیش و پس از سشوارکشیدن انجام شد، آسیب قابل‌توجهی در موی شرکت‌کنندگان موردپژوهش مشاهده شد. اگر می‌خواهید موهایتان را سشوار بکشید، سشوار را دست‌کم به‌اندازه ۱۵ سانتی‌متر از ساقه موها دور نگه دارید.
۹. استفاده از روغن‌های عصاره‌ای (essential oils)
استفاده از روغن آرگان مراکشی از درمان‌های خانگی محبوب برای درمان خشکی مو به شمار می‌رود. درمورد میزان تأثیرگذاری این روغن چیزی نمی‌دانیم، ولی امتحان‌کردن آن ساده است. استفاده از چند قطره روغن آرگان روی انتهای موها، می‌تواند ظاهر بهتر و نرم‌تری به آن بدهد.
خرید روغن آرگان مو؛ از کدام برندها خرید کنیم؟
سایر روغن‌های عصاره‌ای مانند روغن‌نعناع و روغن اسطوخودوس هم می‌توانند در توقف ریزش مو و جلوگیری از شکستن موها مؤثر باشند.
با ترکیب‌کردن روغن آرگان، روغن نعناع، روغن اسطوخودوس و روغن حاملی مانند روغن نارگیل اسپری درست کنید. این اسپری به‌راحتی قابل‌استفاده است و موجب می‌شود که در طول زمان، خشکی موهای شما کاهش یابد.
. ایجاد تغییراتی در سبک زندگی برای جلوگیری از خشکی مو
ایجاد بعضی از تغییرات در سبک زندگی و انجام اقدامات پیشگیرانه، می‌تواند به کاهش خشکی موها کمک کند. برای این منظور:
- هر بار که موها را می‌شویید، از نرم‌کننده یا ماده‌ای برای مرطوب‌کردن موها استفاده کنید.
- از شامپو و نرم‌کننده‌ای استفاده کنید که برای نوع موی شما مناسب باشد.
- از محصولات حالت‌دهنده‌ای استفاده کنید که دارای مرطوب‌کننده هستند.
- از به‌کاربردن مواد شیمیایی برای حالت‌دادن و رنگ‌کردن موها پرهیز کنید.
- هنگام خواب، سنجاق و گیره موهایتان را دربیاورید.
- به‌طور هفتگی از ماسک مرطوب‌کننده مو استفاده کنید.
- به‌جای گیره و سایر ابزارهای تزیینی فلزی، از گیره‌ها و ابزارهای نرم و پارچه‌ای استفاده کنید.
- آب فراوان بنوشید و رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید؛ زیرا تغذیه هر فرد اثر مستقیمی بر سلامت موهای او دارد.
- با پوشیدن کلاه شنای ضدآب در زمان شناکردن در استخر یا دریا، از موهای خود در برابر آب کلردار یا شور محافظت کنید. همچنین می‌توانید پیش از رفتن به ساحل یا پس از شناکردن، موهای خود را با یک‌چهارم پیمانه سرکه‌سیب و سه‌چهارم پیمانه آب بشویید تا از آنها در برابر عناصر و مواد شیمیایی خشن و مضر محافظت کنید.
- از محصولات موی فاقد الکل استفاده کنید، زیرا الکل موجب خشک‌شدن موها می‌شود.
- پس از شستن موها با شامپو، از یک نرم‌کننده مرطوب‌کننده استفاده کنید. نرم‌کننده موجب می‌شود که کوتیکول‌های مو صاف شوند و چربی طبیعی بیشتری را حفظ کنند.
- پوست‌سرتان را با روغن جوجوبا یا روغن نارگیل ماساژ دهید تا رطوبت کافی را به پوست‌سرتان برسانید.
آیا خشکی مو نگران‌کننده است؟
به‌طورکلی در بیشتر موارد، خشکی مو مسئله نگران‌کننده‌ای نیست. برای رفع شکنندگی و خشکی مو می‌توانیم از روش‌هایی استفاده کنیم که در بالا گفته شد و با تغییرات ساده‌ای در سبک زندگی، این مشکل را برطرف کنیم.
البته هیچ‌یک از روش‌های بالا درمان قطعی خشکی مو نیستند و ممکن است که پس از استفاده از این درمان‌های خانگی، خشکی مو ادامه پیدا کند. در این صورت، باید به پزشک مراجعه کنیم؛ زیرا پزشک می‌تواند در تشخیص علت خشکی موی سر و درمان خشکی مو به ما کمک کند.
ریزش مو و شکنندگی موی طولانی‌مدت هم می‌توانند نشانه‌ای از مشکلات سلامتی دیگری باشند. در صورت مشاهده هریک از علائم زیر، به متخصص پوست و مو مراجعه کنید:
- ریزش دسته‌ای مو؛
- مشاهده نقاط طاس یا الگوهایی از طاسی؛
- شکستن موها هنگام شانه‌کردن.
اگر شما نیز موهای خشکی دارید، از روش‌های بالا استفاده کنید. خوشحال می‌شویم که تجربه خود را با ما و سایر دوستان در میان بگذارید.
